Een dag in het leven van dakloze jongeren

Wiosna van Bon (1992) werkt als freelance fotograaf, zowel aan eigen als in opdracht gemaakte projecten. Wiosna heeft drie jongeren waarmee het Beelddepot contact heeft gefotografeerd, waarbij ze hun dag visualiseerde. Het doel: jongerendakloosheid realistisch in beeld brengen.

Door Jessy de Cooker

“Meestal ga ik een hele dag op pad met personen die ik fotografeer. Zij bepalen de locaties waar we fotograferen en vertellen me hun verhalen. Dat gaat intuïtief, maar er gaat ook uitgebreid onderzoek aan vooraf vanuit het Beelddepot. Daaruit zijn handgrepen ontstaan hoe de jongeren in beeld gebracht zouden willen worden.”

Beeld: Wiosna van Bon

“Voor mij hoeft een zwaar, beladen onderwerp niet op een harde, zware manier gefotografeerd worden. Deze jongeren zitten vaak in een moeilijke fase in hun leven. Maar dat wil niet zeggen dat ze in een donker hoekje, verscholen voor de buitenwereld afgebeeld moeten worden. Ze werken ontzettend hard; sommigen moeten naast hun studie, bijbaan en sociale leven namelijk ook iedere avond zorgen voor een slaapplek.”

“Rond het thema dakloosheid wordt geregeld zo’n stereotiep beeld gebruikt, vaak van een dakloze die buiten op straat slaapt en drank- en drugsgebruik niet onder controle heeft. De moderne dakloze valt daar niet meer onder, en zeker dak- en thuisloze jongeren, die wij met het Beelddepot gesproken hebben, herkennen zich niet in dat gebruikte beeld.”

Beeld: Wiosna van Bon

“Er zijn vele oorzaken waarom iemand dak- en thuisloos kan worden en geen eigen woning kan vinden. Maar hoe zet je iemand op de foto die iedere avond op een bank bij een andere vriend slaapt, of beeld je uit dat iemand dakloos is en een hele dag bij een sportveldje staat omdat hij daar niet opvalt? Misschien kan dat niet goed, en herken je de moderne dakloze jongere niet meer als een dak- of thuisloos persoon. Zij zijn net als andere mensen die op straat lopen.”

“Voor het Beelddepot heb ik drie jongeren gevolgd. In de toekomst volgen er meer verhalen en beelden, die ook door andere beeldmakers gemaakt worden. De diverse verhalen van deze jongeren vertellen een groter verhaal. Hun dakloosheid is niet zichtbaar, maar dat maakt het voor hen niet minder beladen.”

“Een van de mensen die ik voor deze fotoserie volgde, was meer bezig met het eigen uiterlijk dan ikzelf. Diegene zei toen tegen mij: ‘Voor jou is een gaatje in je shirt misschien niet veelzeggend, maar omdat ik dakloos ben, houdt dat mij erg bezig. Ik wil voorkomen dat ik het label van dakloze krijg.’ Het is voor mij een uitdaging om dat gevoel in beeld te brengen en empathie te creëren voor de gefotografeerde.”

De hele beeldenserie van Wiosna werd gepubliceerd bij de Utrechtse hyperlocal DUIC en komt in de beeldbank van het Beelddepot.

Het Beelddepot, onderdeel van het Bouwdepot, ontwikkelt een beeldbank samen met persfotografen, illustratoren, en ervaringsdeskundigen. Deze beeldbank zal gevuld worden met realistische foto’s van het leven van dak- en thuisloze mensen. Ook gaan we in gesprek met mediamakers en journalisten en fotografen in opleiding om hun rol in beeldvorming te bespreken en samen toe te werken naar een betere representatie.